FAQ Coronapandemie en gevolgen voor intermediairs

‘Geen werk, geen loon’ was de hoofdregel tot 1 januari 2020. Inmiddels is de regel ‘geen werk, wel loon, tenzij dit in de risicosfeer van de uitzendkracht ligt’. Quarantaine ligt niet in de risicosfeer van de uitzendkracht, tenzij deze er bewust voor kiest om op vakantie te gaan naar een risicogebied (code oranje/rood). Dan weet hij wat er van hem verwacht wordt dat hij bij thuiskomst 10 dagen (UPDATE, was 14 dagen) in quarantaine gaat. Als het werk ook vanuit huis gedaan kan worden, is dit geen probleem. Kan het werk alleen op locatie plaatsvinden en kan de uitzendkracht niet komen werken, dan krijgt hij tijdens de quarantaine geen loon. Besluit de uitzendkracht om vakantiedagen op te nemen tijdens zijn quarantaine, dan krijgt hij wel loon doorbetaald. De werkgever kan het opnemen van vakantiedagen overigens niet eenzijdig opleggen. De intermediair doet er verstandig aan uitzendkrachten vooraf te wijzen op de consequenties van een vakantie naar een risicogebied.

Wordt de uitzendkracht ziek tijdens zijn vakantie, al dan niet in een risicogebied, dan moet hij zich direct ziek melden. De uitzendkracht dient zijn ziekte aannemelijk te maken door een verklaring te overleggen van een (buitenlandse) arts. De dagen waarop de uitzendkracht ziek is kunnen niet worden aangemerkt als vakantie.

Wanneer een uitzendkracht terugkomt uit een risicogebied, geldt een dringend advies om 10 dagen in quarantaine te gaan. Heeft de uitzendkracht of een van zijn reis-/huisgenoten klachten die kunnen duiden op corona, dan moet de uitzendkracht thuisblijven. Dit is geen advies maar een verplichting. De uitzendkracht moet zich laten testen. Bij een verplichte quarantaine heeft de werkgever in principe een loondoorbetalingsplicht.

De intermediair mag uitzendkrachten vragen waar zij op vakantie zijn geweest en of zij gezondheidsklachten hebben. Uitzendkrachten zijn niet verplicht hierop te antwoorden. De intermediair mag ook niet op de stoel van een arts gaan zitten en conclusies trekken over uitzendkrachten, ook mag de intermediair niet de temperatuur meten van flexkrachten. De intermediair mag als werkgever wel actief voorlichting geven, maar het is een taak van de overheid en GGD om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen.

Nee, iedereen die corona heeft moet verplicht thuisblijven. De intermediair of inlener waar de uitzendkracht werkt, mag hem de toegang ontzeggen. De intermediair mag geen medische gegevens verzamelen of registreren als een flexkracht aangeeft klachten of het coronavirus te hebben.

Nee, in beginsel is het niet mogelijk om de flexkracht te verplichten vakantiedagen op te nemen. De intermediair kan de uitzendkracht wel verzoeken om vakantiedagen op te nemen in een bepaalde periode. In overleg kan de vakantie dan wegens gewichtige redenen wijzigen.

Wil je meer weten over corona en vakantie en de gevolgen voor intermediairs en flexkrachten, kijk dan ook op https://www.nbbu.nl/nieuws/veelgestelde-vragen-en-antwoorden-over-het-coronavirus/.

Als de vakantiebestemming van een werknemer al voor de reis is aangeduid als oranje, geldt een negatief reisadvies. Besluit de werknemer dan toch (tegen het advies in) af te reizen naar oranje gebied? Informeer de werknemer dan rekening te houden met het dringende advies om bij thuiskomst 10 dagen in thuisquarantaine te gaan. De werknemer heeft in dit geval geen recht op (verplichte) loondoorbetaling (indien van toepassing) en moet dan (onbetaald) verlof opnemen, tenzij de werknemer zijn/haar werk (in overleg) vanuit huis kan doen.

Op deze website vind je de actuele reisadviezen per land.

In bijna alle gevallen wel. Het hangt wel af van de precieze oorzaak van het niet kunnen werken. Daarom splitsen we dit antwoord op in tweeën.

1 – Kan de medewerker niet werken omdat hij besmet is met het coronavirus en klachten heeft?

Dan gelden dezelfde regels als voor flexkrachten die vanwege een andere ziekte niet kunnen werken. De zieke uitzendkracht behoudt zijn recht op loondoorbetaling van 90% in het eerste jaar (dit percentage is conform de NBBU-cao). De reguliere ziekteregeling voor flexkrachten is hier van toepassing.

2 – Kan de flexkracht niet werken door een andere oorzaak dan ziekte (denk aan bedrijfssluiting of een quarantaineplaatsing uit voorzorg)?

In het algemeen geldt in deze situatie: een medewerker heeft recht op loondoorbetaling, tenzij de oorzaak van het niet werken voor zijn eigen rekening komt. Als een medewerker gedwongen thuis moet zitten (bijvoorbeeld omdat hij uit voorzorg in quarantaine moet of vanwege bedrijfssluiting), dan is de werknemer niet ziek en behoudt hij het recht op loondoorbetaling omdat de oorzaak niet voor zijn rekening en risico komt.

Dit hangt nauw samen met de twee situaties die zijn beschreven bij het antwoord op de eerste vraag. Daarom splitsen we ook dit antwoord op in tweeën.

1 – Kan de flexkracht niet werken omdat hij besmet is met het coronavirus en klachten heeft?

De medewerker is ziek en hier geldt de reguliere ziekteregeling voor flexkrachten. De doorbetalingsplicht ligt hierbij niet bij u als intermediair.

2 – Kan de flexkracht niet werken door een andere oorzaak dan ziekte (denk aan bedrijfssluiting of een quarantaineplaatsing uit voorzorg)?

De medewerker is niet ziek en wel in staat om te werken. De loondoorbetaling komt in dit geval voor rekening van intermediair op grond van de gesloten inleen-/raamovereenkomst.

Hoe lang je als intermediair verantwoordelijk bent voor het doorbetalen van de flexwerker, hangt af van het type contract. We zetten het antwoord uiteen per contracttype:

Fase 1/2 mét uitsluiting loondoorbetaling

In dit geval kan er een beroep worden gedaan op de uitsluiting loondoorbetaling. Dit houdt in dat je geen loon hoeft door te betalen. Houd hierbij wel rekening met de oproeptermijn van vier dagen. Dit betekent dat wanneer je een uitzendkracht hebt ingepland, je vier dagen van tevoren moet aangeven dat een dienst niet doorgaat. Anders moeten de geplande uren voor deze vier dagen worden doorbetaald.

Fase 1/2 met vaste uren en zonder uitsluiting loondoorbetaling met uitzendbeding

In dit geval kan het uitzendbeding worden toegepast. Dit betekent dat de arbeidsovereenkomst eindigt wanneer de opdrachtgever (of flexkracht) de opdracht beëindigt. Houd hierbij wel rekening met de termijn van kennisgeving van tien kalenderdagen wanneer de uitzendkracht al 26 weken of meer heeft gewerkt.

Fase 1/2 met vaste uren, zonder uitsluiting loondoorbetaling, zonder uitzendbeding

In dit geval bestaat een loondoorbetalingsverplichting voor de overeengekomen vaste uren in het contract. De uitzendkracht dient het laatstverdiende feitelijke loon uitbetaald te krijgen gedurende de resterende looptijd van het contract. Dit loopt vaak tot het einde van de betreffende kalendermaand, maar kan iets langer zijn afhankelijk van de looptijd van de overeenkomst. Indien je de flexkracht in de daaropvolgende kalendermaand niet meer inzet, vervalt de urenverplichting.

Fase 3 met vaste uren

In dit geval staat een loondoorbetalingsverplichting voor de overeengekomen vaste uren in het contract. De werknemer dient het laatstverdiende feitelijke loon voor deze uren uitbetaald te krijgen gedurende de resterende looptijd van het contract.

Fase 3 min-max contracten

In dit geval bestaat een loondoorbetalingsverplichting voor de overeengekomen minimale uren in het contract. De uitzendkracht dient het laatstverdiende feitelijke loon voor deze uren uitbetaald te krijgen gedurende de resterende looptijd van het contract.

Ja, als het om een verplichte quarantaine gaat, heeft de uitzendkracht recht op loondoorbetaling.

Vanwege de coronacrisis is de werktijdverkorting komen te vervallen. De overheid komt ondernemers tegemoet met diverse andere regelingen, waaronder de NOW-regeling (de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Behoud van Werkgelegenheid). De NOW-regeling betrof in eerste instantie de periode van 1 maart tot en met 31 mei 2020 (NOW 1.0) en is inmiddels verlengd met de periode van 1 juni tot en met 30 september (NOW 2.0).

Via de NOW-regeling kunnen werkgevers die als gevolg van het coronavirus substantieel minder omzet draaien, een tegemoetkoming in de loonkosten ontvangen. Deze tegemoetkoming geldt ook voor de loonkosten van flexkrachten. De overheid berekent de hoogte van de tegemoetkoming in loonkosten van medewerkers op basis van de omzetdaling van hun werkgever. Wij zijn de juridisch werkgever van de flexkrachten die u via ons inzet. Dit betekent dat wij een compensatie krijgen voor jouw flexkrachten en die compensatie wordt gebaseerd op de omzetdaling van ons moederbedrijf Brisker Group.

Wij voeren de NOW-regeling (NOW 1.0 en NOW 2.0) voor onze klanten uit met een corona-leegloopurenregeling. Wij hebben onze klanten gemaild over de werkwijze en de voorwaarden van deze regeling.

TOFA-regeling

De TOFA (Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Flexibele Arbeidskrachten) is een regeling voor flexkrachten. In deze regeling spelen werkgevers geen rol; flexkrachten die door de coronacrisis (bijna) geen inkomsten meer hebben, kunnen een aanvraag voor een tegemoetkoming indienen bij het UWV. De regeling werd 22 juni 2020 opengesteld. Let op: je kunt de tegemoetkoming TOFA niet meer aanvragen. De aanvraagperiode is op 27 juli 2020 gesloten.

Stuur de medewerker naar huis, meld hem ziek bij ons (in Pay4me) en adviseer hem om zijn huisarts te bellen.

Ja, daar mag een uitzendkracht een beroep op doen, maar alleen voor korte duur. Bijvoorbeeld om onverwachts een kind op te vangen omdat de kinderopvang plotseling sluit of omdat het kind ziek is geworden. Als dit verlof voor langer dan een paar uur nodig is, kan de flexkracht gebruikmaken van het zorgverlof.

Het is ook een optie om in overleg reguliere verlofdagen op te nemen. De duur van het verlof dat een flexkracht kan opnemen, is afhankelijk van zijn contract en de opgebouwde reserveringen.

Het calamiteitenfonds biedt geen dekking bij ziektes. De definitie van een calamiteit in de garantieregeling is: ‘een door molest of een natuurramp veroorzaakte abnormale gebeurtenis’. Bij ziektes en epidemieën is daarvan geen sprake.

Iedere werkgever is verplicht om werknemers een veilige werkomgeving te bieden. Ook uw klanten waar de uitzendkrachten actief zijn, dienen daarvoor te zorgen. Hoe?

Tref bijvoorbeeld maatregelen om te voorkomen dat werknemers besmet raken, zoals het geven van de volgende hygiëne-instructies:

• Regelmatig handen wassen en desinfecteren;
• Groeten zonder handen schudden;
• Hoesten en niezen in de binnenkant van de elleboog;
• Wegwerpzakdoekjes gebruiken.

Andere preventiemaatregelen:

• Niet noodzakelijke zakenreizen annuleren;
• De bedrijfsarts het personeel laten inlichten over de symptomen;
• Laat personeel, waar mogelijk, uit voorzorg thuiswerken.

Houd als leidraad voor deze maatregelen de richtlijnen aan van het RIVM (Nederlands / Engels) en de informatie van de Rijksoverheid.

Ja, dat mag. Medewerkers zijn verplicht om orders op te volgen die vallen in de categorie ‘redelijke instructies over de wijze waarop de werkzaamheden moeten worden verricht met betrekking tot de goede orde in de onderneming’. Daaronder vallen ook instructies om een coronabesmetting te voorkomen.

Als uitzendkrachten de instructies niét opvolgen, kun je dus actie kunnen ondernemen. Wij adviseren echter om de instructies niet als plicht over te brengen, maar vooral duidelijk te communiceren dat de maatregelen in het belang van de gezondheid van medewerkers zijn.

Als het werk geen gegronde aanleiding geeft voor die angst, mag je een medewerker verplichten om te komen werken. Komt de medewerker niet, dan is sprake van werkweigering en mag je de loonbetaling stopzetten. Geef in dit geval wel altijd een waarschuwing vooraf. Het is ook een optie om de medewerker verlofdagen te laten opnemen.

Wij raden aan om in deze tijd zoveel mogelijk mee te denken met de medewerker. De overheid adviseert ook om zoveel mogelijk thuis te blijven en vanuit huis te werken, dus probeer waar mogelijk te zorgen dat medewerkers dit overheidsadvies zo goed mogelijk kunnen opvolgen.

Komt de medewerker niet omdat hij bang is om zelf collega’s te besmetten? Als hij daar goede redenen voor heeft, bijvoorbeeld als hij net terugkomt uit een risicogebied, dan is het gegrond om thuis te blijven. In overleg kan dan worden gekeken naar een oplossing, bijvoorbeeld thuiswerken.

Als een opdrachtgever besluit om een flexkracht uit voorzorg naar huis te sturen terwijl hij nauwelijks klachten en geen coronasymptomen vertoont, is er (nog) geen sprake van ziekte. Het naar huis sturen is in dit geval op eigen risico van de opdrachtgever.

Hiervoor gelden strenge privacyregels. Als intermediair mag je vragen waar een uitzendkracht op vakantie is geweest. Je mag ook vragen of hij gezondheidsklachten heeft. De uitzendkracht hoeft hier echter niet op te antwoorden. En als de flexkracht wel iets vertelt over zijn gezondheid, mag je dat nergens documenteren. Heb je een vermoeden dat er iets is met een flexkracht? Geef het dan aan ons door.

Dit hangt er vanaf waar de flexkracht vandaan komt en hoe hij zich voelt.

Keert de flexkracht terug uit een ‘geel’ risicogebied en voelt hij zich goed? Dan kan hij gewoon komen werken. Laat hem thuiswerken en contact opnemen met zijn huisarts als de medewerker gezondheidsklachten ervaart die kenmerkend zijn voor het coronavirus (koorts, kortademigheid, hoesten, luchtwegklachten). Licht ons in dit geval ook in.

Keert de flexkracht terug uit een ‘rood of oranje’ risicogebied? Laat hem dan twee weken thuiswerken. Licht ons in dit geval ook in.

Bekijk hier de actuele risicogebieden.

Onder strenge voorwaarden mag je bij medewerkers een lichaamstemperatuurcheck uitvoeren. Dit is alleen toegestaan wanneer je de temperatuur van een medewerker afleest, maar dit vervolgens nergens registreert.

De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt dat zo’n temperatuurcheck voor medewerkers wel kan voelen als inbreuk op de privacy. Bovendien geeft het RIVM aan dat slechts bij een klein deel van de coronabesmettingen sprake is van een verhoging van de lichaamstemperatuur. De effectiviteit van een temperatuurcheck is dus twijfelachtig én ligt qua privacy heel gevoelig; denk dus goed na of je dit wilt inzetten.

Lees hier meer over op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens.

Wanneer je het vermoeden hebt dat iemand besmet is met het coronavirus, kun je hem het beste naar huis sturen en adviseren de huisarts te bellen. Licht in dat geval ook ons in. Wanneer vaststaat dat een flexkracht besmet is, mag je hem wél de toegang ontzeggen. Ook dan licht je ons in.

Om antwoord te geven op deze vraag, hebben we alle opties schematisch weergegeven.

(klik op de afbeelding voor vergroting)